Het stadsbestuur Mortsel is deelnemer/vennoot in de opdrachthoudende vereniging Isvag (Intercommunale voor Slib- en Vuilverwijdering van Antwerpse Gemeenten) voor de verwerking van het restafval en grofvuil op haar grondgebied.
Isvag is een intergemeentelijk samenwerkingsverband met rechtspersoonlijkheid, meer bepaald een opdrachthoudende vereniging zoals bedoeld in artikel 398 §1,3° van het Decreet over Lokaal Bestuur van 22 december 2017.
Artikel 5, lid 1 en 2 van de gecoördineerde statuten van Isvag , goedgekeurd in buitengewone algemene vergadering op 20 december 2018, bepalen dat Isvag werd opgericht op 17 januari 1975 voor een termijn van 30 jaar en dat in buitengewone algemene vergadering van 18 november 2004 de termijn verlengd werd met een periode van 18 jaar. De levensduur van de vereniging verstrijkt bijgevolg op 17 januari 2023.
Het decreet van 22 december 2017 op het lokaal bestuur, meer bepaald artikel 423, bepaalt dat na afloop van de statutair bepaalde duur de opdrachthoudende vereniging opnieuw verlengd kan worden voor een termijn die niet langer mag zijn dan 18 jaar. Een dergelijke beslissing tot verlenging dient genomen te worden op de laatste algemene vergadering voor het verstrijken van de duur.
De gemeenteraden van de gemeenten-vennoten bepalen het mandaat van hun vertegenwoordigers en het standpunt dat ze innemen bij de beraadslaging.
Met hun brief van 4 juli 2022 meldt Isvag dat op 20 oktober 2022 om 17u een bijzondere algemene vergadering plaatsvindt, met als agenda:
Ter voorbereiding en verantwoording van de beslissing tot verlenging stelde Isvag een verlengingsverzoek (als bijlage) en een strategische nota op (als bijlage). Deze nota omvat onder meer een evaluatie van beleidsmatige, technische en financiële aspecten van de afgelopen jaren, alsook een blik naar de toekomst.
De VVSG (Vereniging van Vlaamse steden en gemeenten) stelde voor de betrokken lokale besturen een toelichting op bij de verlenging van intergemeentelijke samenwerkingsverbanden inzake afval (toelichting als bijlage).
Uit de strategische nota blijkt dat de huisvuilverbrandingsinstallatie van Isvag zowel technisch als financieel mogelijk is en nodig is om voldoende verwerkingscapaciteit binnen het grondgebied van de intercommunales Isvag en Igean zelf te hebben voor al het huisvuil afkomstig van de Igean-gemeenten en de Isvag-vennoten waaronder Mortsel en Antwerpen.
De raad voor vergunningenbetwisting heeft eind april 2022 de omgevingsvergunning voor de toekomstige installatie op de site van Isvag te Wilrijk vernietigd. Dit legt natuurlijk een zware hypotheek op het voortbestaan van deze intercommunale, want het verwerken van het huisvuil van de vennoten in de huidige huisvuilverbrandingsinstallatie in Wilrijk, gekoppeld aan de productie van elektriciteit en warmte, is de kernactiviteit van deze intercommunale.
Zoals hierboven weergegeven moet er decretaal verplicht op korte termijn een beslissing genomen worden rond de verlenging van de intercommunale, ook al is er nog geen duidelijkheid rond de vergunningssituatie. Er is geen juridisch verband tussen beide procedures. Indien de intercommunale in de toekomst haar kernactiviteit niet meer zou kunnen uitvoeren, kunnen de vennoten op dat moment de intercommunale beëindigen of de kernactiviteiten aanpassen.
De raad voor vergunningenbetwisting vernietigde eveneens de omgevingsvergunning voor de exploitatie van de huidige huisvuilverbrandingsinstallatie. Deze installatie mag tijdelijk verder geëxploiteerd worden in afwachting van een nieuwe beslissing over de omgevingsvergunning door de Vlaamse minister bevoegd voor omgeving. Dit besluit wordt ten vroegste begin november 2022 verwacht.
Indien de installatie in Wilrijk niet verder mag uitgebaat of vernieuwd worden zal dit voor Mortsel en de andere gemeenten in de regio leiden tot een aanzienlijke verhoging van de kosten voor transport en verwerking van huisvuil. Net als eind jaren '90 toen de installatie van Isvag in kader van de dioxineproblematiek tijdelijk moest sluiten, zal het huisvuil dan allicht tijdelijk of definitief moeten worden afgevoerd naar de huisvuilverbrandingsinstallatie van Indaver te Beveren - Waaslandhaven. Bovendien vormt de huisvuilverbrandingsinstallatie van Isvag een zeer belangrijke warmtebron voor de (toekomstige) uitbouw van warmtenetten in de Antwerpse zuidrand en staat ze nu al in voor een aanzienlijke elektriciteitsproductie.
Decreet van 22 december 2017 op het lokaal bestuur, meer bepaald artikel 423, 1e en 2e lid en artikel 427
Decreet betreffende het duurzaam beheer van materialenkringlopen en afvalstoffen van 23 december 2011, meer bepaald artikel 26
Gecoördineerde statuten van ISVAG, meer bepaald artikel 5, lid 1 en 2
Gecoördineerde staturen van ISVAG, meer bepaald artikel 40: de datum en agenda van de algemene vergadering worden dertig dagen vooraf bij aangetekende brief aan de deelnemers meegedeeld. De agenda wordt opgesteld door de Raad van Bestuur.
De gemeenteraad gaat principieel akkoord met de verlenging van de levensduur van Isvag met 18 jaar.