Mortsel wil de transitie naar een duurzame mobiliteit verder stimuleren. In de vervoersregio Antwerpen wordt gestreefd naar een modal shift met minder gebruik van de auto en meer verplaatsingen te voet, per fiets, met deelsystemen én met het openbaar vervoer. Die shift is broodnodig want de problemen en uitdagingen in onze verstedelijkte regio zijn enorm. Als we die het hoofd willen bieden is een versterkt openbaar vervoer een onmisbaar onderdeel van de oplossing.
Het vorige en huidige stadsbestuur van Mortsel is al sinds 2000 een grote voorvechter van het openbaar vervoer in het algemeen en de vertramming in het bijzonder. Samen met de Vlaamse overheid en De Lijn heeft het toenmalige bestuur van Mortsel de doortrekking van Tram 15 naar Boechout gerealiseerd. Die doortrekking was van in het begin een groot succes. Een grote meerderheid in de gemeenteraad was en is nog steeds vragende partij voor een tramdoortrekking naar Kontich, die gepland en voorzien was, maar nu uit de plannen en budgetten van de hogere overheid verdwenen is.
In 2020 stelde De Lijn haar ontwerpplan Basisbereikbaarheid voor. In dat plan werd onder andere een nieuw tramnetwerk uitgetekend dat voor Mortsel grote gevolgen zou hebben. Tram 7 werd geschrapt en dit resulteerde in een serieuze verschraling van het tramaanbod. Zowel qua capaciteit als qua frequentie.
Dit voorstel stuitte op verzet over de partijpolitieke grenzen heen en resulteerde in een motie tijdens de gemeenteraad van 24 maart 2020 waarbij een duidelijk standpunt werd geformuleerd tegen de plannen van De Lijn.
Op 3 februari 2022 stelde De Lijn een aangepast voorstel voor het "Antwerpse" tramnet voor. Op dinsdag 8 februari 2022 werd dit voorstel besproken op de gemeenteraadscommissie van Mortsel. In het voorstel wordt tram 7 behouden en zou de totale capaciteit en frequentie van de trams dezelfde blijven als vandaag. Deze aanpassing gaat echter ten koste van tram 15. Door het opofferen van deze erg succesvolle tramlijn verdwijnt de rechtstreekse verbinding met enkele belangrijke haltes in de premetro en met Linkeroever. Mensen zullen veel meer moeten overstappen dan vandaag op haltes die daar bovendien momenteel absoluut niet voor zijn uitgerust. Het wegnemen van de succesvolle lijn 15 die over een heel traject in eigen bedding rijdt, lijkt hoe dan ook een verschraling voor het hele tramnetwerk. Het feit dat de vooropgestelde "hub" aan de Harmonie nog niet verwezenlijkt is en het wegwerken van een aantal knelpunten (onder andere met betrekking tot de doorstroming) op lijn 7 noch gerealiseerd noch gebudgetteerd zijn, maakt de vraagtekens rond het aangepaste plan alleen maar groter.
Slotsom is dat ook met dit aangepaste plan de tramreizigers uit Mortsel en de Zuidrand een minder (aantrekkelijk) aanbod openbaar vervoer zullen hebben dan vandaag. Dat is, zeker gezien de grote mobiliteitsuitdagingen en de strijd die vanuit Mortsel consequent geleverd werd voor meer tramverkeer, onbegrijpelijk en onaanvaardbaar. Mortsel en de regio hebben nood aan een tramplan dat vertrekt vanuit een beter aanbod dan vandaag, en zeker niet slechter. En waarvoor dus ook de nodige investeringsbudgetten worden uitgetrokken.
Het decreet Basisbereikbaarheid onderscheidt vier netten: het treinnet, het kernnet, het aanvullend net en het vervoer op maat. Het tramnet behoort integraal tot het kernnet en valt onder de eindverantwoordelijkheid van de Vlaamse regering en de Vlaamse minister van Mobiliteit. De vervoerregio heeft een adviserende rol.
De gemeenteraad stelt vast dat het herwerkte voorstel van het Vervoerplan van De Lijn, ondanks het behoud van tram 7 en de huidige tramcapaciteit, er door het opofferen van de succesvolle lijn 15 voor zorgt dat Mortsel en de tramgebruikers uit de Zuidrand van Antwerpen erop achteruit gaan.
De gemeenteraad gaat daarom niet akkoord met het aangepaste voorstel voor het tramnetwerk van De Lijn.
De gemeenteraad vraagt de Minister van Mobiliteit en De Lijn gezien de enorme mobiliteitsuitdagingen in de Antwerpse regio een tramnetwerk uit te werken waarbij het tramaanbod voor Mortsel en de Antwerpse regio beter en aantrekkelijker wordt dan vandaag en waarbij tram 7 en tram 15 behouden blijven.
De gemeenteraad geeft opdracht aan haar vertegenwoordiger in de Vervoerregioraad Antwerpen om het standpunt van Mortsel ondubbelzinnig te vertolken bij stemmingen en toelichtingen tijdens de komende vergaderingen.