Om langdurig werkzoekenden sterker te activeren en hun competenties te versterken voert de Vlaamse Regering de gemeenschapsdienst in. De gemeenschapsdienst zal juridisch worden uitgewerkt als een vorm van werkervaringsstage. Binnen het competentieversterkend traject gemeenschapsdienst zal de langdurig werkzoekende (+ 2 jaar) kleinschalige taken uitvoeren bij lokale besturen, vzw’s en scholen om te werken aan vastgestelde generieke competenties en het opbouwen van arbeidsritme.
Met REACT EU-middelen willen Europa en Vlaanderen de lokale besturen ondersteunen in het opzetten van leerwerkplekken gemeenschapsdienst, in hun bijdrage aan de integratie van de meest kwetsbare doelgroepen op de arbeidsmarkt.
De middelen voor deze actie worden voorzien vanuit Prioriteit 7, REACT-EU, Specifieke doelstelling 13 Bevordering van het crisisherstel COVID-19-pandemie. Hiervoor wordt voorzien in een opstartfinanciering om deze leerwerkplekken te faciliteren en te coördineren met de door de VDAB geselecteerde GLOW-partners. Het departement WSE Vlaanderen (ESF Agentschap) stimuleert hiermee lokale besturen om leerwerkplekken ter beschikking te stellen en hun ondersteuning kwaliteitsvol te organiseren.
De doelgroep waarvoor deze opstart van gemeenschapsdienst bedoeld is, is deze van werkzoekenden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt waarvoor een intensief traject aangewezen is. De doelgroep bestaat uit uitkeringsgerechtigde werkzoekenden die minstens twee jaar werkzoekend zijn en die nood hebben aan een intensieve begeleiding en bemiddeling via inzet van werkplekleren om de brug naar duurzame tewerkstelling te maken. Deze nood vloeit voort uit onvoldoende arbeidsmatige zelfredzaamheid. Deze werkzoekenden binnen gemeenschapsdienst hebben daarenboven nood aan een laag intensieve opstap via een competentieversterkende actie (werkervaringsstage minimum 32 uur en maximum 64 uur per maand) binnen dit traject van werkplekleren. De doelgroep wordt via leerwerkplekken ingeschakeld binnen de lokale diensten en wordt zo in de samenwerking tussen de GLOW-partner en het lokaal bestuur ondersteund richting arbeidsmarkt.
Het indienen van een projectvoorstel is voorbehouden voor een individueel Vlaams lokaal bestuur. Ieder lokaal bestuur kan één "lump sum" aanvragen, dit kan vanuit de rechtspersoonlijkheid als gemeente/stad/OCMW. Een projectvoorstel wordt samengesteld door enerzijds het engagement om de vereiste acties uit te voeren en anderzijds het opvragen van de "lump sum" hiertoe.
Volgende vereiste output worden binnen deze opstartperiode gerealiseerd:
1. Een actief aanbod van competentieversterkende leerwerkplekken aan de GLOW-partner (aantal bepaald via keuze voor small, medium, large of extra large - zie tabel).
2. Een plan van aanpak met rollen en verantwoordelijkheden (governance), dat het uitbouwen van de relatie met de GLOW-partners, in functie van het ter beschikking stellen van leerwerkplekken voor gemeenschapsdienst, faciliteert.
Bewijs van punten 1 en 2 via een per unieke leerwerkplek gemeenschapsdienst ingevulde fiche, afgetekend door de directe leidinggevende van de mentor, verantwoordelijke HR of de algemeen directeur.
3. Het opleiden van mentoren (interne leerwerkplekbegeleiders) binnen het personeelsbestand van het lokaal bestuur (aantal bepaald via keuze voor small, medium, large of extra large - zie tabel).
Bewijs via certificaat van deelname.
Deze output is rechtstreeks gekoppeld aan de "lump sum". De methode van "lump sum" houdt een alles of niets principe in. Bij het voldoen aan de verwachte output in relatie met het gekozen engagement (S/M/L/XL "lump sum") blijft de "lump sum" toegekend. Bij het niet of deels voldoen aan de verwachte output wordt de "lump sum" niet toegekend en het voorschot integraal teruggevorderd.
Een lokaal bestuur kiest één van onderstaande formules van "lump sum" als te behalen output:
| aantal leerwerkplekken | minimum aantal opgeleide mentoren | lump sum | |
| Small (S) | 3 | 1 | 7.396,84 euro |
| Medium (M) | 6 | 2 | 14.793,69 euro |
| Large (L) | 18 | 6 | 44.381,06 euro |
| Extra Large (XL) | 39 | 13 | 96.158,96 euro |
Lokaal bestuur Mortsel wil kansen tot deelname aan werkplekleren voor kwetsbare werkzoekenden verhogen door een subsidieaanvraag in te dienen en maakt de keuze om de Large output met 18 leerwerkplekken genereren. De hiervoor te verkrijgen middelen ten bedrage van 44.381,06 euro zullen worden aangewend om de omkadering en begeleiding op de werkvloer te versterken zodat kwalitatieve leerwerkplekken aangeboden worden. Minimum zes begeleiders op de werkvloer zullen een mentoropleiding volgen. De leerwerkplekken zullen gelijkaardig zijn aan de leerwerkplekken die door lokaal bestuur Mortsel reeds ingezet worden via de maatregel wijk-werken zoals het tewerkstellings- en opleidingsproject Fort Op Stap, het woonzorgcentrum Meerminnehof, de Parkschool, sociaal wassalon 't Waske, en andere.
Artikel 3 van het besluit van de Vlaamse Regering van 29 april 2022 tot bepaling van de lokale regierol van de gemeenten op het vlak van sociale economie en werk.
Conceptnota gemeenschapsdienst voor langdurig werkzoekenden van 10 december 2021.
Brief Vlaamse Regering betreffende de gemeenschapsdienst en toekomst wijk-werken van 27 oktober 2022.
De OCMW-raad hecht goedkeuring aan de indiening van het subsidiedossier “Opstart Gemeenschapsdienst lokale besturen" binnen het ESF-programma waarbij:
- een engagement wordt aangegaan op de vermelde acties in de oproepfiche;
- de projectovereenkomst ESF wordt nageleefd.
De OCMW-raad maakt de keuze om de Large output met 18 leerwerkplekken en de opleiding van minimum 6 mentoren te genereren.